F 10.2 to symbol "zespołu uzależnienia od alkoholu" według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10.
Klasyfikacja ICD-10 została przyjęta i obowiązuje w Polsce od roku 1996.
F 10.2: Zespół uzależnienia od alkoholu
Ostateczne rozpoznanie uzależnienia wymaga stwierdzenia występowania co najmniej trzech z wymienionych poniżej objawów przez jakiś czas w okresie poprzedzającego roku.
a) Silna potrzeba lub przymus picia alkoholu.
b) Trudności w kontrolowaniu rozpoczęcia lub zakończenia picia lub ilości wypijanego alkoholu
c) Wystąpienie zespołu abstynencyjnego po odstawieniu lub zmniejszeniu dawki alkoholu, przejawiające się charakterystycznymi objawami alkoholowego zespołu abstynencyjnego lub przyjmowaniem tej samej (lub bardzo podobnej substancji) w celu zmniejszenia nasilenia lub uniknięcia objawów zespołu abstynencyjn
d) Objawy tolerancji, takiej jak zwiększanie dawki alkoholu w celu uzyskania efektów, które początkowo były wywołane przez dawki niższe (dobry przykład stanowią osoby uzależnione od alkoholu, które są w stanie wypić ilość alkoholu, jaka u osób nie przyzwyczajonych mogłaby spowodować utratę przytomności lub śmierć).
e) Narastające zaniedbywanie innych przyjemności lub zainteresowań z powodu picia alkoholu; zwiększona ilość czasu poświęcona zdobywaniu alkoholu, jego piciu lub odzyskiwaniu równowagi po wypiciu alkohol
f) Kontynuowanie picia pomimo oczywistych dowodów na występowanie szkodliwych następstw, takich jak uszkodzenie wątroby na skutek intensywnego picia lub obniżenie nastroju następujące po okresach picia dużych ilości alkoholu. Należy dołożyć starań w celu ustalenia, czy osoba pijąca jest lub można się spodziewać, że będzie, świadoma natury swojego picia i zakresu jego szkodliwych skutków.
Co oznaczają te kryteria?
(a) Silna potrzeba lub przymus picia alkoholu (tzw. głód alkoholowy) - człowiek jest ogarnięty obsesyjnym myśleniem o alkoholu ("Bez alkoholu nie wytrzymam", "Muszę się napić, inaczej sobie nie poradzę"), w uczuciach dominuje złość, rozdrażnienie, niepokój. Występuje charakterystyczne ssanie w żołądku, czczość, bolesne pragnienie
(b) Trudności w kontrolowaniu rozpoczęcia lub zakończenia picia bądź ilości wypijanego alkoholu - nie dotrzymuje się przyjętych postanowień o nie rozpoczynaniu czy ograniczaniu picia, o abstynencji w specyficznych porach czy okresach (np. podczas Wielkiego Postu), o tym, że następnym razem nie upiję się albo będę pił inaczej. Zawodzą próby trzymania się założonego limitu wypijanego alkoholu i czasu zakończenia picia (np. "Na weselu będą pić tylko pięć pierwszych kolejek", lub tylko do północy).
(c) Zespół abstynencyjny po odstawieniu alkoholu lub zmniejszeniu dawki - albo występują charakterystyczne objawy, albo spożywa się alkohol dla złagodzenia lub uniknięcia tych objawów ("klinowanie"). Zespół abstynencyjny charakteryzuje się różnymi dolegliwościami fizycznymi, jak uczucie drżenia wewnętrznego (np. w żołądku), ale też drżenie rąk i nawet całego ciała, objawy przypominające grypę: ogólne złe samopoczucie, osłabienie, gorączka, bóle mięśniowe i bóle głowy. Ponadto kołatanie serca, nadmierna potliwość aż do zlewnych potów, suchość w ustach i wzmożone pragnienie, brak apetytu, nudności, wymioty, biegunki. Pacjenci skarżą się na silne pobudzenie, lęk, przygnębienie, zaburzenia snu.
(d) Objawy tolerancji - te same dawki alkoholu wywołują coraz słabsze reakcje, muszą więc być zwiększane, aby uzyskać dawne efekty. W ciągu wielu lat intensywnego picia organizm tak przyzwyczaił się do alkoholu, że osoba jest w stanie wypić taką dużą jego ilość, jaka u kogoś nie przyzwyczajonego mogłaby spowodować utratę przytomności lub śmierć.
(e) Narastające zaniedbywanie innych przyjemności lub zainteresowań - coraz więcej czasu pochłania zdobywanie alkoholu, jego picie lub odzyskiwanie dobrej formy po dużym piciu albo ciągu. Dawne cele życiowe, zainteresowania, pasje przestały być ważne i można powiedzieć, że stopniowo alkohol staje się centralna sprawą w życiu osoby nadużywającej, która do koncentracji na nim przystosowuje całą swoją aktywność kosztem spraw rodzinnych, zawodowych, zdrowotnych.
(f) Kontynuowanie picia pomimo oczywistych dowodów na występowanie szkodliwych następstw - pomimo dotkliwych nieraz strat materialnych, uszczerbku na zdrowiu, pogorszenia sytuacji w rodzinie do jej rozpadu włącznie, utraty przyjaciół, kłopotów w pracy. Nawet tak oczywiste sytuacje, jak spowodowanie wypadku po pijanemu czy interwencja policji, nie powodują zaprzestanie picia.
